Data capteren om je klimaatplan te monitoren, het is voor veel gemeenten niet eenvoudig. De acties, campagnes of subsidies die je zelf organiseert en aanbiedt, reiken je wat cijfers aan. Helaas zijn ook veel publieke gegevens enkel op hogere niveau’s beschikbaar.
Daarom lijsten wij even op welke (publieke) data er vandaag bestaat om je klimaatplan te monitoren. Natuurlijk is deze lijst niet eindig, maar wij selecteerden alvast de meest relevante cijfers. Zo weet je welke bronnen er bestaan om een beter inzicht te krijgen hoe jouw gemeente ervoor staat.
Nog even een paar opmerkingen bij dit overzicht:
- Delen van deze lijst zijn gebaseerd op een nota van VEA rond open data voor lokale overheden uit 2017.
- Deze lijst werd gepubliceerd in maart 2018 (en geüpdatet in april 2019)
- Het kan zijn dat er recentere gegevens bestaan, maar dat deze (nog) niet publiek beschikbaar zijn. Als lokale overheid kan je hier vaak wel al toegang tot krijgen.
- Als verschillende bronnen een ander resultaat geven, kan dit te wijten zijn aan andere aannames, veronderstellingen of jaartallen. Als je hierover meer informatie of recentere data wil, raden we je aan dit na te vragen bij de eigenaren van de datasets.
- Sinds kort kan je op https://provincies.incijfers.be een klimaatrapport per gemeente laten maken, met heel wat relevante cijfers samen in één rapport.
Inhoudstafel
- CO2 emissies per sector
- Aardgas en elektriciteitsgebruiken per sector
- Specifieke data voor gemeentelijke diensten
- Specifieke data rond huishoudens
- Specifieke data rond bedrijven
- Specifieke data rond mobiliteit
- Specifieke data rond landbouw
- Specifieke data rond hernieuwbare energie
- Specifieke data rond adaptatie
- Extra: cijfers op provinciaal, gewestelijk en federaal niveau
1. CO2 emissies per sector
- CO2-inventarissen per gemeente en per jaar (tot 2016)
- Van? VITO, Eandis, VMM, VREG, VEA, VLM, MOW
- Waar? http://www.burgemeestersconvenant.be/co2-inventarissen
- Emissiejaar 2016 te verwachten in juli
2. Aardgas en elektriciteitsverbruiken per sector
- Maandelijks verbruik (kWh) van elektriciteit en aardgas per verbruiksprofiel (SLP) per gemeente (tot januari 2019)
- Van? Fluvius
- Waar? https://lokaal-bestuur.fluvius.be/nl/thema/nutsvoorzieningen/open-data
- Jaarlijkse afname en injectie (kWh) en toegangspunten van elektriciteit en aardgas per gemeente en per sector (tot 2017)
- Van? Fluvius
- Waar? https://lokaal-bestuur.fluvius.be/nl/thema/nutsvoorzieningen/open-data
- Ook te vinden in CO2 emissie inventarissen
- Jaarlijkse afname en injectie (kWh) en toegangspunten van elektriciteit en aardgasverbruik per straat (en per gemeente) (tot 2017)
- Van? Fluvius
- Waar? https://lokaal-bestuur.fluvius.be/nl/thema/nutsvoorzieningen/open-data
- Jaarlijkse verbruiken (kWh) van elektriciteit en aardgas per gemeente (op te vragen)
- Van? Infrax, Fluxys (hogedruknet aardgas) en Elia (hoogspanningsnet)(niet publiek)
- Waar? Op te vragen door gemeenten zelf (geen publieke data)
- Opmerking: aansluitingen bij Fluxys en Elia stellen vaak grotere industriële bedrijven voor, die niet altijd binnen de scope van een lokaal klimaatplan vallen.
3. Specifieke data voor Gemeentelijke diensten
- Cijfers over eigen acties/campagnes/subsidies…
- Stadsmonitor per gemeente (2017) - zie details verder per sector
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers
- Gemeentelijk rapport per gemeente (2011-2016): Afname en injectie (kWh) aardgas en elektriciteit van gemeentelijke gebouwen en openbare verlichting + aantal premies
- Van? Eandis (Fluvius)
- Waar? Op te vragen door gemeenten zelf (voorbeeld)
4. Specifieke data rond Huishoudens
Algemeen
- Aantal Huishoudens per gemeente per jaar (tot 2017)
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers, p18
- Aantal beschermde elektriciteitsafnemers per jaar (tot 2016)
- Van? VREG
- Waar? http://www.statistiekvlaanderen.be/monitor-energiearmoede
Energiebesparing
- Aandeel (%) woningen met energiezuinige ketel (2017)
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers, p32
- Aantal Energie Prestatie Certificaten (EPC) en kengetallen per type gebouw per gemeente (eind 2017)
- Van? VEA
- Waar? http://www.energiesparen.be/sites/default/files/atoms/files/Statistieken_EPC_residentieel_gemeente.pdf
- Aantal premies voor een condensatieketel, dakisolatie, E-peil, muurisolatie, hoogrendementsbeglazing, totaalrenovatiebonus, en vloerisolatie per gemeente (2018)
- Van? Fluvius
- Waar? https://lokaal-bestuur.fluvius.be/nl/thema/nutsvoorzieningen/open-data en Legende)
- Opgelet: Aangezien niet iedereen een premie aanvraagt, ligt het werkelijke resultaat hoger.
- Financiële besparing van HR++ glas, condensatieketel, dakisolatie, vloerisolatie per woningtype
- Van? Stad Gent
- Waar? https://data.stad.gent/data/135
- Renovatiepotentieel woningen (via je burgers)(nog in opstart)
- Van? Fluvius
- Waar? https://fluvius.zetjewoningopdekaart.be
5. Specifieke data rond Bedrijven
Algemeen
- Economische trends (aantal jobs, jobratio, aantal ondernemingen…) per gemeente per jaar (tot 2017)
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers, p136
Energiebesparing
- Aantal premies voor niet-huishoudens voor een dakisolatie, gevelisolatie, hoogrendementsbeglazing, relighting, energieaudit en vloerisolatie per gemeente
- Van? Fluvius
- Waar? https://lokaal-bestuur.fluvius.be/nl/thema/nutsvoorzieningen/open-data
- Opgelet: Aangezien niet iedereen een premie aanvraagt, ligt het werkelijke resultaat hoger.
- Gegevens van eigen maatregelen zoals energiescans, Samen Klimaatactief,…
6. Specifieke data rond Mobiliteit
- Aandeel elektrische fietsen per gezin per gemeente per jaar (tot 2017)
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers, p45
- Modale verdeling tussen vervoersmiddelen per gemeente per jaar (tot 2017)
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers, p54
- Samenstelling voertuigenpark (diesel, benzine, hybride en elektrische wagens) per gemeente (2018)
- Van? Federale Overheid
- Waar?
- https://www.dropbox.com/s/81qmzpzzww5c8y1/Statbel_Aantal%20wagens%20per%20brandstoftype%20%28GemeenteFuel_2018%29.xlsx?dl=0
- Voertuigen op naam van een leasingmaatschappij (o.a.bedrijfswagens) zijn wel allemaal geregistreerd op het adres (gemeente) van de (hoofd) zetelvan de maatschappij. Daarom moet men enige voorzichtigheid aan de dag leggen bij de interpretatie van de cijfers.
- Aantal ingeschreven motorvoertuigen per gemeente (2016-2017)
- Van? Federale Overheid
- Waar? https://statbel.fgov.be/nl/themas/mobiliteit/verkeer/inschrijving-motorvoertuigen#figures
- Voertuigkilometers per wegtype en type voertuig (km)(tot 2016)
- Waar? CO2 inventaris op www.burgemeestersconvenant.be
- Het departement MOW kan ook recentere data hebben rond voertuigkilometers, die je eventueel kan opvragen (http://departement-mow.vlaanderen.be/nl/afdelingen/verkeerscentrum-0)
- Bus en tramkilometers per gemeente (km)(tot 2016)
- Waar? CO2 inventaris (tabbladdata) op www.burgemeestersconvenant.be
- Het departement MOW kan ook recentere data hebben rond voertuigkilometers, die je eventueel kan opvragen(http://departement-mow.vlaanderen.be/nl/afdelingen/verkeerscentrum-0)
- Je kan ook verbruiken per jaar opvragen bij De Lijn zelf (https://www.delijn.be/nl/contact/hoofdkantoren/)
7. Specifieke data rond Landbouw
- Parameters rond landbouw per jaar (tot 2016)
- Waar? CO2 inventaris (tabblad data) op www.burgemeestersconvenant.be
- De mestbank kan ook recentere data hebben hierrond, die je eventueel kan opvragen (https://www.vlm.be/nl/themas/Mestbank/Paginas/default.aspx)
8. Specifieke data rond Hernieuwbare energie
Zonnepanelen (PV)
- Aantal en vermogen (MW) zonnepanelen per gemeente (tot februari 2019)
- Van? Netbeheerders
- Waar? https://www.energiesparen.be/energiekaart/cijfers
- Productie (MWh) via zonnepanelen per gemeente (2014- tot heden)
- Van? VEA
- Waar? https://apps.energiesparen.be/stroomvoorspeller
- Aandeel (%) woningen met zonnepanelen (2017)
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers, p33
- Aantal groenstroom installaties en vermogen (kW) per gemeente (tot 06/2016)
- Van? VREG
- Waar? https://www.dropbox.com/s/8s2dip0swyrmj21/20161104-gsc_2d_vermogen_en_aantal_installaties_per_gemeente.doc?dl=0
- Tip: reken deze data om naar jaarlijkse productie in MWh via een inschatting van het aantal vollasturen. VEA rekent met 897 uren voor PV <10kW, voor grotere installaties gebruiken ze 899 uren.
- Productie en technisch potentieel (MWh) per gemeente (2015)
- Van? Geopunt
- Waar? http://www.burgemeestersconvenant.be/hernieuwbare-energieatlas (Excel bestand)
- Financiële besparing van PV-panelen per woningtype
- Van? Stad Gent
- Waar? https://data.stad.gent/data/135
Windturbines
- Aantal en vermogen (MW) windturbines (onshore) per gemeente (tot februari 2019)
- Van? Netbeheerders
- Waar? https://www.energiesparen.be/energiekaart/cijfers
- Productie (MWh) via windturbines per gemeente (2014- tot heden)
- Van? VEA
- Waar? https://apps.energiesparen.be/stroomvoorspeller
- Overzicht installaties, eigenaar, vermogen (MW) en locatie (tot 2017)
- Van? ODE
- Waar? https://www.ode.be/windenergie/de-cijfers/installaties
- Aantal groenstroom installaties en vermogen (kW) per gemeente (tot 06/2016)
- Van? VREG
- Waar? https://www.dropbox.com/s/8s2dip0swyrmj21/20161104-gsc_2d_vermogen_en_aantal_installaties_per_gemeente.doc?dl=0
- Tip: reken deze data om naar productie in MWh via een inschatting van het aantal vollasturen, die variëren per locatie in Vlaanderen. Meer info hier.
- Productie en technisch potentieel (MWh) per gemeente (2015)
- Van? Geopunt
- Waar? http://www.burgemeestersconvenant.be/hernieuwbare-energieatlas (Excel bestand)
Waterkracht
- Aantal groenstroom installaties en vermogen (kW) per gemeente (tot 06/2016)
- Van? VREG
- Waar? https://www.dropbox.com/s/8s2dip0swyrmj21/20161104-gsc_2d_vermogen_en_aantal_installaties_per_gemeente.doc?dl=0
- Tip: reken deze data om naar productie in MWh via een inschatting van het aantal vollasturen. Meer info vind je hier.
- Productie en technisch potentieel (MWh) per gemeente (2015)
- Van? Geopunt
- Waar? http://www.burgemeestersconvenant.be/hernieuwbare-energieatlas (Excel bestand)
Zonneboilers
- Aandeel (%) woningen met zonneboiler (2017)
- Van? Agentschap Binnenlands Bestuur
- Waar? https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/naar-de-cijfers/jouw-gemeente-cijfers, p34
- Aantal premies per gemeente (2018)
- Van? Fluvius
- Waar? https://lokaal-bestuur.fluvius.be/nl/thema/nutsvoorzieningen/open-data en Legende)
- Opgelet: Aangezien niet iedereen een premie aanvraagt, ligt het werkelijke resultaat hoger.
- Productie en technisch potentieel (MWh) per gemeente (2015)
- Van? Geopunt
- Waar? http://www.burgemeestersconvenant.be/hernieuwbare-energieatlas (Excel bestand)
- Aantal per gemeente (2016)
- Van? VEA
- Waar? CO2 inventaris (tabblad data) op www.burgemeestersconvenant.be
- Financiële besparing van zonneboilers per woningtype
- Van? Stad Gent
- Waar? https://data.stad.gent/data/135
Warmtepompen
- Aantal premies per gemeente (2018)
- Van? Fluvius
- Waar? https://lokaal-bestuur.fluvius.be/nl/thema/nutsvoorzieningen/open-data en Legende)
- Opgelet: Aangezien niet iedereen een premie aanvraagt, ligt het werkelijke resultaat hoger.
- Aantal per gemeente (2016)
- Van? VEA
- Waar? CO2 inventaris (tabblad data) op www.burgemeestersconvenant.be
Warmte (biogas, biomassa, WKK, (on)diepe geothermie…)
- Aantal groenstroom installaties en vermogen (kW) per gemeente (tot 06/2016)
- Van? VREG
- Waar? https://www.dropbox.com/s/8s2dip0swyrmj21/20161104-gsc_2d_vermogen_en_aantal_installaties_per_gemeente.doc?dl=0
- Productie en technisch potentieel (MWh) per gemeente (2015)
- Van? Geopunt
- Waar? http://www.burgemeestersconvenant.be/hernieuwbare-energieatlas (Excel bestand)
- Warmtevraag, warmte-aanbod en restwarmtepotentieel op warmtekaart (2012)
- Van? Geopunt
- Waar? http://www.energiesparen.be/warmtekaart
9. Specifieke data rond Adaptatie
- Cijfers rond risico's van hittestress, overstromingen, zeespiegelstijging en droogte per gemeente
- Van? VMM
- Waar? https://klimaat.vmm.be/nl/web/guest/welkom
10. Extra: cijfers op provinciaal, gewestelijk en federaal niveau
Algemeen
- Overzicht van heel wat gegevens voor alle Vlaamse gemeenten
- Van? Samenwerking tussen de vijf Provincies
- Waar? https://provincies.incijfers.be/databank
- Opmerking: Ook Stad Antwerpen, Stad Gent en vermoedelijk nog meer centrumsteden in de toekomst gebruiken dit platform voor cijfers over hun gemeente. Vergelijken met andere gemeenten of gemiddelden is ook mogelijk.
- Overzicht van Belgische statistieken rond o.a. leefmilieu, energie en mobiliteit.
- Van? Federale Overheid
- Waar? https://statbel.fgov.be/nl/themas
- Vlaamse cijfers rond energieverbruik, waterverbruik, afval en luchtemissies.
- Van? VMM
- Waar? https://www.milieurapport.be/milieudata/kernset
Energie verbruiken
- Vlaamse Energiebalans: verdeling van energiegebruiken per sector (1990-2016(voorlopig))
- Marktaandelen elektriciteits- en aardgaslevering (2004–2015)
- Van? VREG
- Waar? http://www.vreg.be/nl/marktaandelen-energieleveranciers
- Gemiddeld Vlaams energieverbruik (elektriciteit en aardgas) per gezin (2009-2016)
- Marktonderzoek rond energieverbruik en gedrag
- Van? VEA
- Waar? http://www.energiesparen.be/marktonderzoek
Productie van hernieuwbare energie
- Vlaamse Inventaris hernieuwbare energiebronnen (2005-2016)
- Van? VEA
- Waar? http://www.energiesparen.be/groene-energie-en-wkk/cijfers-en-studies
- Vlaams Potentieel hernieuwbare energiebronnen tegen 2030 (diepe geothermie, biomassa en warmtepompen)
- Van? VEA
- Waar? http://www.energiesparen.be/groene-energie-en-wkk/cijfers-en-studies
Ken jij toch nog een andere interessante bron die niet op onze lijst staat? Geef ons een seintje op support@futureproofed.com!
(Delen van deze lijst zijn gebaseerd op een nota van VEA rond open data voor lokale overheden uit 2017. Deze lijst werd gepubliceerd in maart 2018.)