Vind je dat jouw stad moet gaan werken aan klimaatadaptatie? Geweldig, je bent niet de enige. In het verleden leek adaptatie zo ver weg en complex... Maar nu moet je stad actie ondernemen. Vraag je je af hoe je stad er het beste van kan maken? Hou jezelf droog en koel en laat ons je door deze 5 stappen gidsen. 🙌
Adaptatie in een notendop
Terwijl klimaat mitigatie als doel heeft om de uitstoot te verminderen, is adaptatie gericht op het nemen van maatregelen tegen de onvermijdelijke klimaatveranderingen. Adaptatie aan de klimaatverandering is het proces waarbij je stad aangepast wordt aan de huidige of toekomstige gevolgen van het klimaat. Dit proces zal de schade beperken of zelfs opportuniteiten benutten. ☀️💧
Om je aan te passen aan de klimaatverandering moet je drie belangrijke vragen beantwoorden: 1) Wie staat er op het spel? 2) Wat is de dreiging of de kans? en 3) Wat kan je eraan doen? Zoals je wellicht kan raden, is adaptatie een dynamisch proces dat verschillende actoren, contexten en plaatsen omvat.
Klimaatadaptatie lijkt misschien complex en moeilijk. Maar geen zorgen, het is intuïtiever dan je denkt. Je past het al dagelijks in je eigen leven toe. Als je naar de weersverwachting kijkt en je kleding daarop afstemt, of als je je planten twee keer zoveel water geeft tijdens warme dagen. Simpel, toch? Denk je dat je dezelfde principes kan gebruiken voor jouw stad? ☂️
Het stappenplan voor klimaatadaptatie
Of je stad nu nieuw is op het gebied van klimaatadaptatie of als je al enige ervaring heeft met adaptatie; deze checklist van 5 punten zorgt ervoor dat je klaar bent om te starten:
1. Bereid je stad voor op adaptatie
- De eerste stap is het creëren van een draagvlak om je stad aan te passen. Wees niet bang om te wijzen op 'de olifant in de kamer' en praat met je collega's en burgers over de noodzaak om er samen aan te werken.
- Zorg ervoor dat je dezelfde taal spreekt. Toon het belang van adaptatie aan je collega's, bedrijven en burgers op een manier die zij begrijpen. Adaptatie betekent het veiligstellen van winst voor bedrijven, minder risico's voor burgers, meer leefbare steden... (enkele tips om met burgers, bedrijven of beleidsmakers te spreken).
- Je staat er niet alleen voor. Veel andere steden zoals de jouwe proberen zich ook aan te passen. Gelukkig zijn er kanalen waar je kunt vragen hoe andere steden dit aanpakken (zoals de online community van FutureproofedCities 😉).
2. Onderzoek je kwetsbaarheden en je sterke punten
- Je locatie is belangrijk. Of je stad kwetsbaar is voor zeespiegelstijging, hittegolven of stormen, hangt af van waar je gelegen bent. Je regionale of nationale overheid heeft waarschijnlijk onderzoek gedaan naar deze risico's. Bekijk ze eens!
- Kinderen en ouderen eerst. Je budget is beperkt, toch? Geef prioriteit aan de meest kwetsbare groepen en plaatsen in jouw stad.
- Beoordeel je middelen en sterktes. Je stad heeft misschien al handige voordelen: bv. veel parken, veel steun van de burgers, sterke industrie,... alles telt.
3. Kijk naar wat er is...
- Creatieve oplossingen kunnen het probleem hacken. Door gebruik te maken van reeds bestaande middelen op innovatieve manieren kan je adaptatie aan een lagere kosten realiseren. Bijvoorbeeld dit project in Wilsele bij Leuven.
- Het is niet nodig om het wiel opnieuw uit te vinden. Er zijn veel voorbeeldige adaptatie maatregelen waar je inspiratie uit kan putten: bijvoorbeeld de EU Climate-ADAPT-site, het Oppla-platform of de standaardlijst van FutureproofedCities.
- Geef voorkeur aan maatregelen die gebaseerd zijn op de natuur. De natuur is vaak een gemakkelijke en betaalbare maatregel om je aan te passen aan de klimaatverandering. Bovendien kan het vele andere voordelen opleveren voor je burgers!
4. Onderneem actie!
- Tijd om echt actie te ondernemen! Begin met kleine maar concrete acties: het museum van je stad klimaatbestendig maken, een infosessie organiseren met scholen en bejaardentehuizen... Simpel, één stap tegelijk.
- Wees duidelijk in de organisatie van je acties. Geef iedereen concrete taken en zorg voor een eenduidige timing. Alles komt erop neer wie wat wanneer doet. Zo hou je het overzicht en leer je van het proces.
- Er zijn innovatieve manieren om klimaatadaptatie te financieren. In het geval de budgetten je telkens opnieuw de das omdoen, kijk dan even naar een aantal innovatieve financieringsregelingen (Download Engelstalig rapport van Burgemeesters-convenant) die je het laatste duwtje in de kunnen rug geven.
5. Blijf leren en delen
- Je vooruitgang monitoren is heel belangrijk. Doe een periodieke controle van de voortgang van uw plan. Hoe gaat het met je plan? Waar zit je vast? (💡Tip: in FutureproofedCities kunt u eenvoudig uw hele klimaatactieplan monitoren).
- Kies geschikte indicatoren om te monitoren. Enkele eenvoudige cijfers geven je inzicht in hoe het met uw stad gaat: % groen, verandering in % kwetsbare bevolking, minder € uitgegeven aan warmte-gerelateerde ziekten, etc.
- Sharing is caring. Communiceer de voortgang van je adaptatie maatregelen met je burgers en bedrijven. Iedereen speelt een rol in de adaptatie van de stad!
In FutureproofedCities kunnen steden hun adaptatie acties uitwerken, er rond samenwerken, ze opvolgen en ze delen. Ontdek welke adaptatie maatregelen gemakkelijk in het klimaatplan van jouw stad toegevoegd kunnen worden met onze standaardlijst. Nog geen gebruiker? Download onze gratis tool guide om ons platform te ontdekken. 💪
Interessant artikel? Registreer je voor een maandelijkse dosis inspiratie:
