Pioniers leren van elkaar om CO2 te verminderen en hun gemeenten aantrekkelijker te maken
De Vlaamse cijfers geven geen opperbest beeld van de voortgang naar de klimaatdoelstellingen. Steeds meer steden en gemeenten uit heel Europa beseffen dat ze dringend een versnelling hoger moet schakelen om de klimaatdoelstellingen te blijven nastreven. Meer dan 60 gemeenten uit Vlaamse en Waalse provincies werken samen op een modern software platform om beter hun klimaatplannen in actie om te zetten, van elkaar te leren en zo hun gemeenten aantrekkelijker en veerkrachtiger te maken.
Gemeenten en steden nemen het voortouw op vlak van klimaatactie
Overal ter wereld nemen lokale besturen, burgemeesters en burgers het voortouw op vlak van klimaatactie. In Vlaanderen hebben 252 gemeenten het burgemeestersconvenant ondertekend met het engagement 20% CO2 te reduceren tegen 2020. Vlaamse steden doen dus steeds meer om burgers en bedrijven mee aan boord te trekken van klimaatacties. Er gebeurt immers al veel.
Maar uit bevraging bij 63 ambtenaren en schepenen bleek dat driekwart onder hen niet goed weet hoeveel CO2 er bespaard werd in het laatste jaar. De helft weet zelfs niet hoe er gemonitord wordt. Dat vele ambtenaren er alleen voor staan blijkt één van de oorzaken te zijn.
Daarom is het belangrijk de monitoring beter te organiseren en meer ambtenaren en schepenen te betrekken. Ook werken veel gemeenten naast elkaar, en ontbreekt het soms aan inzicht dat klimaat een opportuniteit is om geld te besparen en een gemeente aantrekkelijker te maken.
FutureproofedCities in Vlaanderen
Daarom werd FutureproofedCities gelanceerd. Een modern, gemakkelijk te gebruiken online platform waarmee gemeenten maatregelen die veel CO2 en geld besparen kunnen vooropstellen en van andere gemeenten leren wat werkt en niet werkt.
Via het platform kunnen gemeenten, naast mekaar ontmoeten, ook burgers informeren over de klimaatacties die in de gemeente lopen, zoals bijvoorbeeld informatiesessies rond isolatie en bijhorende energiescans, groepsaankopen voor zonne-energie, aanplanten van groen in de stad of nieuwe elektrische deelwagens.
Intussen zijn al meer dan 60 steden actief op het platform, waaronder Antwerpen, Brugge, Gent, Kortrijk, Hasselt en de hele provincie Limburg. Maar ook kleinere steden en gemeenten doen mee.
"De FutureproofedCities community is een van de betere netwerken waar een duurzaamheidsambtenaar mee te maken kan krijgen om het beleid, collega’s en burgers overtuigen."
Dat Vlaamse burgemeesters nu bewust naar hun inwoners trekken met hun resultaten over klimaatacties en hen willen aanzetten nog meer te doen, hoeft niet te verbazen. Het is mooi meegenomen voor burgers en bedrijven om te ontdekken dat energietransitie ook geld bespaart op hun energiefactuur. Of dat hun gemeente er aantrekkelijker zal uitzien.
"Het is niet langer nodig om als stad telkens het warm water heruit te vinden."
Guido Vaganée (N-VA), burgemeester van Bonheiden, toont de resultaten van het fietsscannen van scholieren aan de burgers in Bonheiden.
“Onze burgers begrijpen steeds beter dat veilige fietsverplaatsingen voor de schoolgaande jeugd mee bijdragen aan een leefbare gemeente, een betere mobiliteit én aan het klimaat. We zijn er nog lang niet, maar zijn volop inspanningen op lange termijn aan het organiseren”.
Zijn collega Vincent Van Quickenborne (Open-VLD) uit Kortrijk pakte in februari uit met de Kortrijkse klimaatweek:
“Alle informatie is verzameld op één plaats, zoals ons Energiekompas en het bedrijfsvervoersplan… Zo is het overzichtelijk voor onze inwoners wat er allemaal gebeurt in onze mooie stad. We gaan in de goede richting, maar inspanningen blijven noodzakelijk”.
Schepen van milieu Tom Germonpré (sp.a) van Oostende zegt dat dankzij meer samenwerking tussen de Vlaamse steden
“het niet langer nodig is om als stad telkens het warm water heruit te vinden. Ook slaagt Oostende er — 10 jaar na de oprichting van het gemeentebedrijf EOS, nog beter in de communicatie te verzorgen”.
Op één platform leren ambtenaren van elkaar hoe ze met succesvolle acties burgers en bedrijven kunnen bereiken. Dit zet volop in op het verder zetten van de energietransitie, zowel binnen als buiten Vlaanderen. We creëren enthousiasme en goesting bij gebruikers en bieden begeleiding om van plan naar actie te gaan.
Voordien ging het eerder traag in gemeenten, terwijl we nu merken dat bij de deelnemende gemeenten energietransitie en klimaat steeds meer centraal in het beleid is komen te staan. De resultaten worden zichtbaar: het wordt makkelijk om ze te delen met burgers en bedrijven om hen op die manier te betrekken.
FutureproofedCities lijkt een bindende factor te worden voor de verschillende actoren vanuit een visie dat Vlaanderen een pioniersrol kan spelen in Europa, en zo andere regio’s kan inspireren om zich op dezelfde manier te organiseren en samen te werken.
Strava voor steden
De centrale doelstelling van FutureproofedCities is om gemeenten en steden te helpen hun energie- en klimaatdoelstellingen te halen en daarbij overheidsinstellingen, burgers, bedrijven en politici te betrekken. Elk vanuit hun nood.
FutureproofedCities doet dit op 4 manieren (zie figuur) waarbij gemeenten kunnen:
- Klimaatplannen ontwikkelen
- CO2 emissies, kosten en baten, acties, achtergrondinfo in kaart brengen en beheren
- Peer-to-peer leren van elkaar op het platform door successen en ervaringen over wat werkt en wat niet te delen met andere steden en gemeenten.
- Maatregelen en acties opvolgen en delen met iedereen van het bestuur tot en met burgers
Bij Strava — de app en het sociale netwerk voor sporters — kunnen vrienden en volgers hun eigen races en trainingen delen, kudo's voor prestaties geven en reacties op elkaars activiteiten plaatsen. Net zoals bij Strava kunnen in FutureproofedCities deelnemers nieuwe acties en maatregelen ontdekken bij hun collega gemeenten, om advies uit te wisselen en prestaties te vergelijken. Hoe meer deelnemers, hoe waardevoller voor iedereen, en hoe sneller steden en gemeenten aantrekkelijk en fossiel-vrij kunnen worden.
Vlaanderen als gidsregio?
Er staat veel te gebeuren rond de klimaatplannen, van lokaal tot op Europees niveau. Steden en gemeenten spelen daar een centrale rol in. En die hebben een duidelijke nood: hoe beginnen we eraan, hoe zetten we de beweging rond de klimaatplannen verder, hoe versnellen we de energieomslag? Van fossiel naar hernieuwbaar; van centrales naar energie-internet en van ‘corporate’ naar coöperatief! Deze omslag is haalbaar, rendabel en betaalbaar en creëert jobs in eigen streek die niet geoutsourced of door robotten vervangen kunnen worden.
FutureproofedCities verwelkomt een groeiend aantal gemeenten en daarmee speelt Vlaanderen voor een keer een voorlopersrol in Europa. Als je interesse hebt in FutureproofedCities kan je een demo aanvragen voor je gemeente, onze website bezoeken of ons gewoon laten weten wat je denkt. Of, schrijf je in op onze nieuwsbrief:
