Het dagelijkse leven zal er na corona radicaal anders uitzien. Met social distancing, meer thuiswerk en een overeind krabbelende economie. Hoe kunnen steden hier béter, gezonder en duurzamer uitkomen? Wij van FutureproofedCities doken in onze koffer met klimaatmaatregelen, en selecteerden dé 5 klimaatwerven voor het post-coronaplan van jouw stad.👇
🚴🏻♀️ Mobiliteit: het gaat vooruit én het is gezonder
Wat is een noodzakelijke verplaatsing, en wat niet? Sinds de coronacrisis is ons begrip daarvan sterk veranderd. Eén ding is wel zeker: geregeld van thuis uit werken en virtuele meetings zijn een blijver.
Wat ook zeker is: zelden werd er zo weinig met de auto gereden en zoveel gefietst en gewandeld als de voorbije weken. Uit een bevraging in België bleek dat 30 % van de ondervraagden ook in de toekomst vaker willen fietsen. Dat het tegelijk ook nog bijdraagt aan een gezonde levensstijl, is mooi meegenomen. Volgens Brits onderzoek heeft de tijdelijke verbetering van de luchtkwaliteit de afgelopen weken trouwens ook levensechte gevolgen voor de algemene volksgezondheid: minder astma, minder vroeggeboortes en 11.000 (!) minder doden door luchtvervuiling.
Tegelijkertijd viel het die vele wandelaars en fietsers plots op hoeveel van onze openbare ruimte in beslag genomen wordt door (vaak stilstaande) wagens. Steden als Brussel, Milaan en New York ondernamen daarom al actie om hun stedelijke ordening te hertekenen. Resultaat: meer autovrije zones in het centrum, vele kilometers aan extra fietspad.
🎬 Actie!
- Investeer in fietsinfratstructuur
- Test periode voor e-bikes
- Groepsaankoop voor e-bikes
- Strikter parkeerbeleid
- Efficiëntere stadsbedeling
🏙️ Wonen: thuis is waar je energierekening betaalbaar en je kind gezond blijft
De kans is klein dat je al ooit zoveel tijd thuis doorgebracht hebt. Hopelijk heb je dan het geluk om te kunnen verwijlen in een comfortabele woning, die ‘s winters warm genoeg wordt, en ‘s zomers niet onhoudbaar heet wordt.
Dat is lang niet voor iedereen het geval. Volgens het Grote Woononderzoek (2018) blijkt dat in Vlaanderen 21 procent van de woningen met elektriciteitsproblemen kampt, 20 procent zit met een lekkend dak, vochtige muren of een natte vloer.
De energieconsumptie voor het verwarmen van zo’n woning, waar de energie letterlijk via ramen en deuren naar buiten sluipt, ligt al vlug 80 procent hoger dan bij een gerenoveerde woning. Behalve om economische redenen, heeft het wonen in zo’n verouderde woning ook negatieve effecten op de fysieke en mentale gezondheid van wie er dag in dag uit moet leven.
🎬 Actie!
- Thermografische kaart
- Groepsaankoop isolatie
- Dakisolatie
- Isolatiepremies
- Flyers voor anderstalige nieuwkomers
🛍️ Tertiaire sector: schuifdeur sluit voor virus
Hoe houden we het virus uit de winkels? Winkeleigenaars wordt gevraagd om het aantal mensen in hun winkel te beperken, zodat de principes van social distancing gerespecteerd kunnen worden.
Daarnaast is hygiëne cruciaal. Om te vermijden dat mensen allemaal dezelfde deurknop aanraken, kunnen elektrische schuifdeuren soelaas bieden. Ook mooi meegenomen: die vormen ook een besparing voor de handelaar om de luchtkwaliteit, ventilatie of verwarming het hele jaar door op peil te houden.
🎬 Actie!
🌳 Landbouw en natuur: groene vingers tot in het hart van de stad
Heb je het ook gemerkt? Stadsbewoners zochten opvallend vaak open en groene ruimte op in en rond hun woning. Om er wat te verpozen of om te sporten. Door meer bomen te planten, en meer stadstuinen of -parkjes open te stellen, kunnen slimme steden tegemoetkomen aan die vraag. Waar minder ruimte is, kunnen verticale tuinen de aanblik van de stad radicaal vergroenen.
Geen wonder dat tuincentra het zo druk hadden de voorbije maanden: heel wat mensen kregen de voorbije maanden ook groene vingers en kweekten allerhande groenten. Maar natuurlijk heeft niet iedereen de luxe van een eigen lapje grond. Daarom kunnen steden ook daar een verschil maken. Meer volkstuintjes en ruimte voor stadslandbouw kunnen zowel plezierig als nuttig zijn om het voedselsysteem van de stad veerkrachtiger te maken.
🎬 Actie!
💦 Klimaatadaptatie
Laten we er niet te lang bij stilstaan, maar de kans is bijzonder groot dat we ooit opnieuw te maken zullen krijgen met een globaal virus. Welke factoren zullen bepalen of we daar weerstand tegen kunnen bieden? Het antwoord is - minstens voor een stuk - klimaatadaptatie.
Houden we steden koel in de zomer, en vermijden we wateroverlast na felle regenbuien? Slagen we erin om burgers voldoende ruimte en groen te geven in de stad? De gemeenschappelijke noemer is ruimtelijke ordening. Slimme ruimtelijke ordening koppelt natuurgebieden, parken en waterwegen aan elkaar tot een slinger van blauw en groen, tot in het hart van de stad.
🎬 Actie!
🦠 Corona-effect in onze FutureproofedCities community
Kan deze crisis een kans zijn om onze ambities voor betere en toekomstbestendige gemeenten nieuw leven in te blazen? Dat vroegen we tijdens ons webinar 'Hoe gaan we om met de corona en het klimaat'.
De gemeente Sint-Gillis zet een fietsbibliotheek op: 40 fietsen in 2 gemeentescholen die beschikbaar zullen zijn voor de klassen. Daarnaast zijn verschillende straten tijdelijk omgebouwd tot fietspaden en het doel is om dit plaatselijk ook op lange termijn zo te houden.
In Marche-en-Famenne werd een stadsboulevard gereorganiseerd: er werd een centrale rijstrook aangelegd voor zachte mobiliteit, voor voetgangers of fietsers. Ook de netwerken van fietspaden zijn er verbreed en verbeterd. Ook nog in voorbereiding: een project voor gedeelde fietsen en een groepsaankoop van elektrische fietsen.
De intercommunale inBW heeft een overheidsopdracht gelanceerd voor een gemeenschappelijk fietsproject, dat in alle 27 gemeenten in Waals-Brabant uitgerold zal worden. De financiering van dit alles zal gebeuren via een deelname van elke gemeente, vastgelegd op 2 euro per inwoner.
In Brugge is berekend dat voor elke euro die in een fietsproject wordt geïnvesteerd, ze een sociaal voordeel van 1,5 euro krijgen. Het is zeer interessant om rekening te houden met enkele maatschappelijke voordelen die meestal vergeten worden in de berekeningen. Een fietsbeleid genereert op die manier niet alleen directe inkomsten, maar ook indirecte inkomsten.
📺 Meer weten? Herbekijk het webinar
☀️FutureproofedCities maakt het eenvoudig om prioriteiten te stellen, te focussen en concrete klimaatmaatregelen bij te houden.
Vond je dit een interessant artikel? Schrijf je in voor een maandelijkse dosis inspiratie:
