Een transporttoekomst met lage emissies
In de afgelopen maanden hebben we een voorproefje gekregen van hoe een toekomst met lage emissies eruit ziet. Het fietsen is explosief gegroeid, mensen zijn massaal gaan telewerken en meer van ons hebben de prachtige bestemmingen voor recreatie en ontspanning die om de hoek liggen, herontdekt.
Nog steeds ver van huis
Toch zijn we nog ver van huis - terwijl de CO2-uitstoot van andere sectoren is vertraagd of afgenomen, bleef de CO2-uitstoot van het vervoer in de EU snel stijgen, met 28% in 2017 (vs. 1990).
Nulemissie in de EU is zowel noodzakelijk als mogelijk. Een recente studie benadrukt de gecoördineerde en ambitieuze beleidsmaatregelen die op alle gebieden nodig zijn om er in 2040 te komen. De boodschap is duidelijk: om op tijd te komen, moeten we veel verder gaan dan alleen een technologische ‘fix’.
Whole system engineering: de juiste stappen in de juiste volgorde doen
Als het goed wordt gedaan, kan het besparen van een grote hoeveelheid energie of bronnen minder kosten dan het besparen van een klein bedrag. Ingenieurs brengen dit elke dag in de praktijk als onderdeel van een benadering die whole-system engineering wordt genoemd.
Of je nu een superefficiënt passiefhuis, een datacenter of een industriële pompinstallatie bouwt, de volgorde blijft hetzelfde - verlaag eerst de vraag (voor m2, rekencycli, afstand om over te pompen, afgelegde kilometers, ...) en dan verhoging van de efficiëntie (voor verwarming en koeling per m2, per rekencyclus, wrijving van de leidingen, kWh per afgelegde km) en tenslotte alles voorzien van hernieuwbare energiebronnen.
Zo kunnen bijvoorbeeld dik genoeg isolatie en voldoende goede ramen de behoefte aan een krachtige oven en radiatoren in een passiefhuis overbodig maken. Virtualisatie kan de behoefte aan servers in een datacenter verminderen, en het vergroten van de leidingdiameter in een industriële installatie kan het vermogen en het aantal benodigde pompen verminderen.
15 min steden
Hetzelfde whole system design denken wordt naar steden gebracht. Een concept dat burgemeesters beginnen te omarmen, is stadsplanning te heroverwegen om steden van 15 minuten te creëren. 15 minuten steden is een idee om wijken te organiseren waar alles wat een bewoner nodig heeft binnen 15 minuten bereikbaar is: supermarkten, werkplekken, sportcentra, parken, kinderopvang, ...
Dit betekent dat auto's veel straatruimte wegnemen en teruggeven aan voetgangers en fietsers. Voor burgemeesters en stadsteams was de vraag: "Waar kunnen we fietspaden aanleggen?". Dit leidde vaak tot verspreide fietspaden van slechte kwaliteit. De vraag wordt nu: "Kunnen fietsers op een veilige, prettige en gemakkelijke manier bij alles komen wat ze nodig hebben?"
Dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan en druist in tegen decennia van autocentrisch denken over stedelijke ontwikkeling - het scheiden van woonwijken van commerciële en industriële plaatsen. Visionaire burgemeesters stellen dat functievermenging (weer) het weefsel van de stad kan versterken en buurten aantrekkelijker kan maken. Over de hele wereld omarmen dergelijke burgemeesters deze kansen voor verandering door de transformatie van wegstroken en parkeerplaatsen te versnellen naar honderden km fietspaden.
En het publiek is klaar voor steden van 15 minuten.
Zooming out: vraagreductie leidt tot meer haalbare oplossingen aan de aanbodzijde
De juiste stappen in de juiste volgorde doen is op zoveel niveaus zinvol. Als je je verlichting en je airconditioner achteraf gaat monteren, doe dan eerst de lichten zodat je de airconditioner kleiner kunt maken.
Op een breder niveau verbetert dit stadsconcept van 15 minuten niet alleen onze steden en gemeenten, maar maakt het de transitie die nodig is voor het hele transport nog haalbaarder. Door ons eerst op deze vraagvermindering te concentreren, kunnen we de behoefte aan nieuwe technologieën aan de aanbodzijde verminderen en op meer plausibele niveaus brengen. Het is beter mogelijk om fossiele auto's uit te faseren, personen- en vrachtvervoer te elektrificeren, de benodigde infrastructuur te bieden en tegelijkertijd de capaciteit voor hernieuwbare energie op te bouwen om ermee te rijden.
Dit soort gecoördineerde en ambitieuze beleidsmaatregelen zal op alle gebieden nodig zijn. Maar als we het denken van dit hele systeem toepassen op het transportsysteem in Europa, door eerst de vraag naar mobiliteit te verminderen en over te schakelen op schonere en hernieuwbare vervoermiddelen - zoals fietsen, lopen, openbaar vervoer, treinen en gedeelde voertuigen, kunnen we dat verminderen. transport CO2 met de helft.
Dan kunnen technologische efficiëntie en mobiliteit op basis van hernieuwbare energiebronnen de andere helft bevorderen, waardoor we in de EU in 2040 in feite geen uitstoot meer hebben. Dit is zowel noodzakelijk als mogelijk.
Onze steden ten goede transformeren
Door zijn omvang en impact biedt de pandemie de samenleving een sleutelmoment om na te denken over haar prioriteiten en een ongekende kans om beter terug te bouwen. Europese lidstaten hebben tot april 2021 de tijd om hun nationale 'Covid-19 resilience and recovery plans' in te dienen bij de Europese Commissie. Ze hebben belangrijke hefbomen in handen om deze transformatie van onze mobiliteit drastisch te versnellen en tegelijkertijd onze steden ten goede te transformeren.
Het Parijs van 15 minuten
Parijs, dat de “stad van de wijk” wil worden, is een mooi voorbeeld van de 15 minuten-stad. Hun project: een herorganisatie van de stad, met nieuwe lokale diensten en nieuwe bevoegdheden voor de burgers voor meer wederzijdse hulp.
Om dit te bereiken zijn er verschillende veranderingen gepland, die we hieronder voor jou op een rijtje hebben gezet. Dit is een kans om inspiratie op te doen voor je eigen stad!
1️⃣ Meer nabijheid, netheid en veiligheid
- Buurtfunctionarissen worden beschikbaar voor de burgers en zullen verantwoordelijk zijn voor de coördinatie van de netheid en het vinden van oplossingen voor dagelijkse problemen.
- De voetpaden worden verbreed en sommige straten worden 100% voor fietsers.
- Op maximaal 200 meter afstand van alle woningen worden rustige, groene straten aangelegd om toegang te krijgen tot groene ruimten en waterpunten.
- Een groen kader dat aan iedereen is aangepast, maakt het mogelijk dat mensen zich op een aangename manier door de stad kunnen verplaatsen.
2️⃣ Nieuwe lokale diensten
- Er worden gedeelde plaatsen met meerdere doeleinden gecreëerd (dit doet denken aan multisolving...).
Zo zullen bijvoorbeeld schoolpleinen worden omgevormd tot tuinen die open zijn voor de buurt in het weekend en op feestdagen, parkeerplaatsen worden omgevormd tot fietsgarages of stallingsplaatsen voor burgers, nieuwe gezellige plekken worden gecreëerd...
- Artistieke perrons zullen voor iedereen toegankelijk zijn op de ringweg, aan de poorten van de stad en in openbare ontvangstruimtes.
- De steun voor lokale activiteiten en winkels zal worden versterkt (voedingswinkels, boekhandels, stadsproductie in korte ketens...). Parijs stelt voor een Foncière Paris Commerce et Proximité op te richten om hen te ondersteunen.
- Huizen en gezondheidscentra zullen onderdak bieden aan artsen uit sector 1. Sporten op voorschrift zullen worden ontwikkeld en “sociale sportverenigingen” zullen hun deuren openen.
3️⃣ Nieuwe bevoegdheden van de burger
- Burgerkiosken zorgen ervoor dat mensen elkaar kunnen helpen, elkaar ontmoeten en hulp krijgen van verenigingen of stadsagenten.
- 25% van het investeringsbudget wordt participatief om de burgers te betrekken bij de transformatie van hun stad.
- Burgers zullen zich als vrijwilliger kunnen inzetten en concrete acties in hun buurt kunnen uitvoeren.
- Er zal een gratis ondersteuningsdienst worden aangeboden aan mensen boven de 65 jaar om te strijden tegen eenzaamheid.
- De toegang tot digitale instrumenten zal worden opgezet om de administratieve procedures te vereenvoudigen.
En jij, jouw stad 15 minuten, hoe stel je het je voor?
☀️FutureproofedCities maakt het eenvoudiger om prioriteiten te stellen, focus te houden en de vooruitgang van klimaatmaatregelen te volgen. Nog geen gebruiker? Download onze gratis tool guide.
Vond je dit artikel interessant? Schrijf je dan in voor een maandelijkse dosis inspiratie, via onze nieuwsbrief:
